អត្ថន័យនៃនិមិត្តសញ្ញានានា (The Meaning of the Various Symbols)

១. អត្ថន័យនៃទង់ជាតិខ្មែរ

(“National Flag of Kingdom of Cambodia”)

គ្រប់ជាតិសាសន៍នៅលើសកលលោក តែងតែមានទង់ ជាតិសម្រាប់សម្គាល់ជាតិសាសន៍របស់ខ្លួន។ ផ្ទាំងសំពត់ដែល គេបង្ហូតឡើងទៅលើ មានសញ្ញាសម្គាល់ ប្លែកៗពីគ្នាទៅតាមប្រទេសនីមួយៗ។ សាច់ក្រណាត់ ពណ៌ក្រហម ខៀវ និងមានរូបប្រាសាទកំពូលបីចំ កណ្តាលពណ៌ស បានបក់រវិចៗដូចផ្នក់ទឹករលកនៅ លើឰដ៏អាកាសជាសញ្ញាបញ្ជាក់ថានេះជាទង់ជាតិខ្មែរ។ ទង់ជាតិនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា បានរចនាឡើងតាំងពី ឆ្នាំ ១៨៥០ មកម្លេះ ដោយដាក់រូប ប្រាសាទអង្គរវត្ត ពណ៌សនៅចំផ្ទៃកណ្តាល ។ រូបភាព និងសាច់ក្រណាត់ដ៏តូចនេះ មានតំលៃអនេក ព្រោះវាជាដួងព្រលឹង ដែលបង្កប់នូវអត្តសញ្ញាណជាតិ យ៉ាងពិតប្រាកដ បើនិយាយពីអត្ថន័យនៃពណ៌ បានស្តែងឲ្យឃើញថា៖

ពណ៌ស តំណាងឱ្យ សាសនា សន្តិភាព។
ពណ៌ខៀវក្រម៉ៅ បង្ហាញពីសម្បត្តិធម្មជាតិ យ៉ាងច្រើនសន្ធឹកសន្ធាប់ ទាំងនៅលើ និងក្រោមដី។
ពណ៌ក្រហមឆ្អៅ បង្កប់ពីទឹកចិត្តដ៏អង់អាចក្លាហាន មោះមុត និង ការធ្វើពលិកម្មដើម្បីការពារបូរណភាពទឹកដីឲ្យគង់វង្ស។
រូបប្រាសាទ មានក្បូរក្បាច់រចនាដ៏ល្អប្រណីត បង្ហាញឲ្យឃើញពីភាពឧស្សាហ៍ព្យាយាម និង តម្លៃសិល្បៈដ៏វិសេសវិសាលរបស់ខ្មែរ។

មិនតែប៉ុណ្ណោះ ទង់ជាតិជានិមិត្តភាព តំណាងឲ្យព្រលឹងវប្បធម៌ជាតិទាំងមូល ដែលបញ្ជាក់ថាខ្មែរយើងមានឈ្មោះក្នុងផែនទីពិភពលោកនៅឡើយ។ ដូច្នេះ ក្នុងនាមយើងជាកុលបុត្រ កុលធីតាខ្មែរ ក្មេង ចាស់ ប្រុស ស្រី ត្រូវស្មោះស្ម័គ្ររួមគ្នា ការពារទង់ជាតិរបស់យើង ឲ្យមានជីវិតអមតៈនៅលើទឹកដីអង្គរដ៏បវរនេះ ហើយយើងរួមគ្នាគោរព និងស្រលាញ់ឲ្យអស់ពីក្រអៅបេះដូង។

២. អត្ថន័យនៃពណ៌នីមួយៗក្នុងទង់សាសនាព្រះពុទ្ធ

(“Buddhist Flag”)

ទង់ព្រះពុទ្ធសាសនាកើតបានជារូបរាងប្រាកដឡើងនៅថ្ងៃ ១៧ មេសា ១៨៨៥ នៅប្រទេស ស្រីលង្កា។ ទង់នេះត្រូវបានគេបង្ហូតឡើងឲ្យប្រើប្រាស់ជាសាធារណៈ ជាលើកដំបូង យ៉ាងឳឡារឹកនៅវត្ត ទីបទុត្តរារាម ស្រុក កោតហេន ដោយ ព្រះថេរះមិកគេត្តុវត្តេគុណនន្ទះ ក្នុងថ្ងៃ ពិសាកបូជា ត្រូវនឹងថ្ងៃ ២៨ មេសា ១៨៨៥ ។ ទង់ព្រះពុទ្ធសាសសាមាន ៦ ពណ៌គឺ ពណ៏ខៀវ ពណ៌ក្រហម ពណ៌លឿង ពណ៌ស ពណ៌ហង់បាត និង ពណ៌ផ្លេក ។

ពណ៌ខៀវ កាលដែលព្រះអង្គយកកំណើតជាព្រះបាទស្រីពិរាស្រ្តពេនោះឥន្រ្ទព្រាហ្ម មកសុំព្រហនេត្រ ព្រះពោធិសត្វក៏ខ្វេះឆ្កៀលភ្នែករបស់ខ្លួនទាំងគូ ដាក់ទានឲ្យឥន្រព្រាហ្ម ។ (ភ្នែក)
ពណ៌ក្រហម កាលដែលព្រះពោធិសត្វយកកំណើតជាមាណពឈ្មោះបទុមកុមារ ពេលនោះពស់ជចឹកមាតាគ្រូពេទ្រឲ្យយកបេះដូងមកព្យាបាលពិស ដើម្បីឲ្យបាត់កាឈឺចាប់។ (បេះដូង)
ពណ៌លឿង កាលដែលព្រះអង្គយកកំណើតជាវៃបណ្ឌិតព្រះឥន្ទ ក៏ និម្មតធ្វើជាជាងទង។ វៃបណ្ឌិតបានអាសាច់របស់ខ្លួនឲ្យជាងទងវាយដំផ្សំដើម្បីបិទព្រះពុទ្ធរូបដែលខ្វះខាតឲ្យពេញសាច់ឡើងវិញ។ (សាច់)
ពណ៌ស កាលព្រះអង្គយកកំណើតជាព្រះវេស្សន្តរព្រះអង្គបានឲ្យទានដំរីសដល់ពួកព្រាហ្ម។ (ទ្រព្យ)
ពណ៌ហង្សបាទ កាលដែលព្រះអង្គកើតជាវិទ្យាធរ ពេលនោះយក្សបានចាប់ម្តាយទៅ។ វិទ្យាធរបានអារសាច់របស់ខ្លួនអោយយក្សស៊ី ដើម្បីដូរយកមាតាមកវិញ។ (ការសង្គ្រោះ) ពណ៌ផ្លេក កាលដែលព្រះអង្គកើតជាទន្សាយ ហើយលោតចូលទៅក្នុងភ្លើង ដើម្បីទ្វើទានដល់ (ឥន្ទធនូ) ឥន្ទព្រាហ្មណ៍។ (ការធ្វើទាន)

៣. និមិត្តសញ្ញាក្រុមប្រឹក្សាធម្មនុញ្ញ

(“Constitutional Council of Cambodia”)

និមិត្តសញ្ញានៃក្រុមប្រឹក្សាធម្មនុញ្ញមានរូបព្រះព្រហ្មមាន ព្រះភ័ក្រ្ត ៤ និងព្រះហស្ថ ៤ កាន់កេតនភណ្ឌ គង់លើបល្ល័ង្ក។

ព្រះព្រហ្ម ជានិមិត្តរូបនៃអ្នកបង្កើតលោក។
ព្រះភ័ក្ត្រព្រះព្រហ្ម តំណាងឲ្យព្រហ្មវិហារធម៌ទាំង ៤ គឺ មេត្តា ករុណា មុទិតា និងឧបេក្ខា។
ព្រះហស្ថ ឆ្វេង ខាងលើកាន់ផ្កាឈូក តំណាងការកកើត។
ព្រះហស្ថ ឆ្វេង ខាងក្រោមកាន់សាស្រ្តា តំណាងគម្ពីរ ក្បួន ច្បាប់។
ព្រះហស្ថ ស្តាំ ខាងលើកាន់ផ្គាំ តំណាងឲ្យការរំងាប់អារម្មណ៍ ការឧទ្ទិសកុសល ការចំរើនភាវនារកអំពើល្អ ផ្លូវធម៌ ផ្លូវលោក។
ព្រះហស្ថ ស្តាំ ខាងក្រោមកាន់ពួចទឹក តំណាងទឹកអម្រិតប្រោះព្រំ ឲ្យសុខសប្បាយ ត្រជាក់ត្រជុំ ឲ្យរស់ ។

៤. អត្ថន័យនៃនិមិត្តសញ្ញានៃ ក្រសួងអប់រំ យុវជន និងកីឡា

(“Ministry of Education, Youth, and Sports”)

ក្បាច់ភ្ញីទេសពណ៌មាសព័ទ្ធជារង្វង់៖ តំណាងឲ្យវប្បធម៌ខ្មែរ និងជានិមិត្តរូបនៃស្រទាប់យុវជនកំពុងសិក្សា អប់រំដែល មានការរីកចម្រើនលូតលាស់ ជាផ្កាជាផ្លែ។
រង្វង់មូលទ្រភ្លើងគប់ពណ៌មាស៖ ជានិមិត្តរូបនៃវិស័យកីឡា ដែលមាន យុវជនជាអ្នកទ្រទ្រង់ និង បន្តវេន។
កាំរស្មីពណ៌មាសចាំងបំភ្លឺលើផ្ទៃមេឃ៖ ជាពន្លឺនៃវិជ្ជាអប់រំសតិ បញ្ញា ស្មារតីដល់ប្រជាជនខ្មែរទូទាំងព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា។
កំណាត់ខ្សែបូរណ៍ផ្ទៃមេឃដែលមានចារឹកអក្សរ "ក្រសួងអប់រំ យុវជន និង កីឡា" ដែលមានទំនាក់ទំនងជាមួយអន្តរជាតិ។

៥. ស្ថាប័នប្រឆាំងអំពើពុករលួយ

(“Anti-Corruption Institution”)

ក្រុមប្រឹក្សាជាតិប្រឆំាងអំពើពុករលួយ និងអង្គភាពប្រឆំាង អំពើពុករលួយប្រើប្រាស់រួមគ្នារូបសញ្ញារបស់ស្ថាប័នប្រឆំាងអំពើពុករលួយ។ រូបសញ្ញារបស់ស្ថាប័នប្រឆំាងអំពើពុករលួយមានរូបភាព និងខ្នាតដូចតទៅ៖

ខ្សែរង្វង់រាងពងក្រពើមានផ្ទៃអមសងខាងពណ៌ខៀវ និងផ្ទៃក្នុងពណ៌ក្រហម មានចារឹកអក្សរខ្មែរពណ៌សថា “ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា” នៅផ្នែកខាងលើ និងចារឹក អក្សរទ្បាតាំងជាភាសាអង់គ្លេសថា “KINGDOM OF CAMBODIA” នៅផ្នែកខាងក្រោម តំណាងឲ្យ ប្រជាជាតិខ្មែរ ។
នៅខាងក្នុងរង្វង់រាងពងក្រពើ មានផ្ទៃពណ៌ស រំលេច រូបសញ្ញារាជរដ្ឋាភិបាលពណ៌មាស តំណាងឲ្យស្ថាប័ននីតិប្រតិបត្តិ ។
នៅខាងក្នុរង្វង់រាងពងក្រពើ ផ្នែកខាងក្រោម មានចារឹក អក្សរខ្មែរពណ៌ខៀវថា ស្ថាប័នប្រឆំាងអំពើពុករលួយ និងអក្សរកាត់ថា “ស.ប.ព” នៅខាងក្រោម ដែលជាយន្តការជាតិក្នុងការប្រឆំាងអំពើពុករលួយ ។
ផ្ទៃពណ៌ស និងអក្សរស តំណាងឲ្យសុចរិត និងភាពស្អាតសំនៃសង្គមជាតិ ។
ខ្សែបូពណ៌មាសទ្រពីក្រោមមានចារឹកអក្សរទ្បាតំាងជាភាសាអង់គ្លេសពណ៌សថា “ANTI-CORRUPTION INSTITUTION” និងអក្សរកាត់ថា “ACI” តំណាងឲ្យការចូលរួមគំាទ្រពីមហាជន និងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការពីសមាគមន៍តំបន់ និងអន្តរជាតិក្នុង ការប្រឆំាងអំពើពុករលួយ ។
រូបសញ្ញារបស់ស្ថាប័នប្រឆំាងអំពើពុករលួយមានទទឹង ៣ ភាគ ៤ នៃបណ្តោយ ។

៦. អត្ថន័យនៃបដិរូបជាផ្លូវការនៃអង្គជំនុំជម្រះវិសាមញ្ញក្នុងតុលាការកម្ពុជា

(“Extraordinary Chambers in the Courts of Cambodia”)

បដិរូប៖ តំណាងឲ្យអង្គជំនុំជម្ថះដោយមានការពិពណ៌នាមួយនៃការគ្រប់គ្រងនៃតុលាការកម្ពុជាក្នុងសម័យបុរាណអង្គរ និង អមដោយកួរផ្លែអូលីវ ជាសញ្ញារបស់អង្គការសហប្រជាជាតិដែលតំណាងឲ្យសន្តិភាព។
ពណ៌៖ ជាផ្លូវការ គឺពណ៌ខៀវចាស់។
រូបអង្គុយលើបល្ល័ង ហើយកាន់ដាវមួយ៖ តំណាងឲ្យអំណាចតុលាការ។ វាគឺជារូបតាំងលើជញ្ជាំងកណ្តាលគេ នៅអតីតសាលាឧទ្ធរណ៍ក្នុងក្រសួងយុត្តិធម៌នៅទីក្រុងភ្នំពេញ។ រូបនោះអមដោយអ្នកជំនួយការពីរនាក់ដែលកំពុងអានច្បាប់ដែលចារដោយដៃលើស្លឹករឹត។

៧. ឯកសារយោង

(“References”)

ឯកសារក្របខណ្ឌគតិយុត្ត

រដ្ឋធម្មនុញ្ញនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា ឆ្នាំ១៩៩៣ ។
អនុក្រឹត្យលេខ ០៧ អនក្រ.បក ស្តីពីរូបសញ្ញា និងត្រារបស់ស្ថាប័នប្រឆំាងអំពើពុករលួយ ឆ្នាំ២០១១ ។

ឯកសារតាមរយៈគេហទំព័រនានា

គេហទំព័រ ក្រុមប្រឹក្សាធម្មនុញ្ញកម្ពុជា (“http://www.ccc.gov.kh/symbolccc.php”)
គេហទំព័រ អង្គជំនុំជម្រះវិសាមញ្ញក្នុងតុលាការកម្ពុជា (“http://www.eccc.gov.kh/12278”)
គេហទំព័រ ស្ថានទូតកម្ពុជាប្រចំាសហរដ្ឋអាមេរិក (“http://www.embassyofcambodia.org/flag.html”)

ប្រភពផ្សេងៗទៀត